मंडळी महाराष्ट्र राज्य परिवहन महामंडळ अलीकडेच एक महत्त्वपूर्ण योजना जाहीर केली आहे, जी विशेषता महिलांसह राज्यातील सर्वसामान्य प्रवाशांसाठी लाभदायक ठरेल. या उपक्रमाचा उद्देश सार्वजनिक वाहतुकीला अधिक आकर्षक आणि परवडणारे बनवून, जास्तीत जास्त नागरिकांना सार्वजनिक वाहतुकीचा वापर करण्यासाठी प्रोत्साहित करणे हा आहे.
योजनेची मुख्य वैशिष्ट्ये
1) राज्य सरकारने महिलांना एमएसआरटीसीच्या बसेसमध्ये प्रवास करताना 50% सवलत देण्याची घोषणा केली आहे. महिलांच्या प्रवासाचा खर्च कमी करण्यासाठी तसेच त्यांना सार्वजनिक वाहतूक वापरण्यास प्रोत्साहित करण्याचा यामागील हेतू आहे. या निर्णयामुळे महिलांकडून उत्तम प्रतिसाद मिळाला आहे, ज्याचा एसटीच्या महसुलावर सकारात्मक परिणाम झाला आहे.
सोयाबीनच्या भावात मोठी वाढ , पहा आजचा सोयाबीन बाजार भाव
2) महिलांसाठीच्या 50% सवलतीच्या यशानंतर सरकारने आणखी एक योजना जाहीर केली आहे. या अंतर्गत सर्व वयोगटातील प्रवाशांना एसटी बसेसमध्ये मोफत प्रवास करण्याची सुविधा मिळणार आहे. ही योजना लोकांना अधिकाधिक सार्वजनिक वाहतूक वापरण्यास प्रवृत्त करण्यासाठी आखण्यात आली आहे.
3) महिलांसाठी दिल्या जाणाऱ्या सवलतीच्या तिकिटांचा रंग नियमित तिकिटांपेक्षा वेगळा असणार आहे, ज्यामुळे तिकीट तपासणी प्रक्रियेची सोय होईल.
4) अपघात निधी आणि प्रवासी भाड्यावर जीएसटी लावण्यात येणार आहे. उदा.10 रुपयांच्या तिकिटासाठी प्रवाशाला 7 रुपये मोजावे लागतील, ज्यात कर सवलत दिली जाईल.
5)महाराष्ट्रातील कोणत्याही जिल्ह्यात प्रवास करण्यासाठी कोणतीही मर्यादा नाही. यातून प्रवासी राज्याच्या कोणत्याही भागात स्वस्तात प्रवास करू शकतात.
आधारकार्ड धारकांना सूचना : आधारकार्ड धारकांना १ ऑक्टोबर पासून लागू होतील हे नियम
6) जर प्रवाशांना राज्याच्या बाहेर प्रवास करायचा असेल, तर महाराष्ट्राच्या सीमेपर्यंत सवलत लागू होईल. त्यानंतरच्या प्रवासासाठी संपूर्ण तिकीट आकारले जाईल.
योजनेचे परिणाम आणि अपेक्षा
1) महिलांसाठी 50% सवलत आणि सर्वांसाठी मोफत प्रवास या उपक्रमांमुळे लोक खासगी वाहनांचा वापर कमी करतील. परिणामी, वाहतूक कोंडी आणि प्रदूषण कमी होण्यास मदत होईल.
2) महिलांसाठीच्या सवलतीमुळे त्यांना नोकरी, शिक्षण आणि व्यवसायासाठी प्रवास अधिक परवडणारा होईल, ज्यामुळे त्यांच्या आर्थिक स्वातंत्र्यास हातभार लागेल.
3) मोफत प्रवास योजनेमुळे ग्रामीण भागातील लोकांना शहरी केंद्रांशी जोडणे सोपे होईल, ज्यामुळे ग्रामीण अर्थव्यवस्थेची वाढ होण्याची शक्यता आहे.
आव्हाने
1) मोफत प्रवासामुळे बसेसमध्ये गर्दी वाढू शकते. त्यामुळे एमएसआरटीसीला अतिरिक्त बसेस तैनात कराव्या लागतील.
2) योजनेचा गैरवापर होऊ नये यासाठी योग्य उपाययोजना करणे आवश्यक आहे, अन्यथा अनावश्यक प्रवासामुळे योजनेचा उद्देश व्यर्थ ठरेल.
3) मोफत वाहतुकीच्या योजनेमुळे खासगी वाहतूक सेवा प्रभावित होऊ शकतात. त्यामुळे या क्षेत्राला वेगवेगळ्या संधी शोधाव्या लागतील.