शेतकरी मित्रांनो प्रधानमंत्री पिक विमा योजना 2016 मध्ये शेतकऱ्यांच्या आर्थिक संरक्षणासाठी सुरू करण्यात आली होती. या योजनेचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांना नैसर्गिक आपत्तीमुळे होणाऱ्या पिकांच्या नुकसानीपासून बचाव देणे हा आहे. या लेखात आपण या योजनेच्या फायद्यांबद्दल आणि लाभ घेण्यासाठी लागणाऱ्या प्रक्रियेची माहिती जाणून घेऊया.
प्रधानमंत्री पिक विमा योजनेचे फायदे
1) नैसर्गिक आपत्तीपासून संरक्षण
प्रधानमंत्री पिक विमा योजना शेतकऱ्यांना दुष्काळ, पूर, कीड आणि रोग यांसारख्या विविध नैसर्गिक आपत्तींपासून संरक्षण देते. हे संरक्षण पीक पेरणीपासून कापणीपर्यंतच्या संपूर्ण प्रक्रियेपर्यंत मिळते, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना संपूर्ण पीक चक्रात आर्थिक सुरक्षा मिळते.
2) आर्थिक स्थिरता
या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना पीक नुकसानीची भरपाई मिळते, ज्यामुळे त्यांना आर्थिक संकटातून सावरण्याची संधी मिळते आणि पुढील हंगामात पुन्हा शेती करण्यासाठी आवश्यक आर्थिक मदत होते.
3) किफायतशीर प्रीमियम
या योजनेत शेतकऱ्यांना अतिशय कमी दरात पीक विमा उपलब्ध होतो. शेतकऱ्यांना फक्त थोडा प्रीमियम भरावा लागतो, उर्वरित रक्कम केंद्र आणि राज्य सरकार भरते. विविध पिकांसाठी समान प्रीमियम दर ठेवला असल्यामुळे सर्व शेतकऱ्यांना समान संधी मिळते.
4) त्वरित भरपाई वितरण
PMFBY अंतर्गत नुकसान भरपाईची रक्कम त्वरित दिली जाते. यामुळे शेतकऱ्यांना वेळेवर आर्थिक मदत मिळते आणि त्यांच्या प्रतिक्षा कालावधी कमी होतो.
5) तंत्रज्ञानाचा प्रभावी वापर
या योजनेत स्मार्टफोन आणि रिमोट सेन्सिंग तंत्रज्ञानाचा वापर करून पिकांच्या नुकसानीचे जलद आणि अचूक मूल्यांकन केले जाते. यामुळे शेतात प्रत्यक्ष तपासणीची गरज कमी होते आणि नुकसान भरपाईची प्रक्रिया वेगाने पूर्ण होते.
योजनेचा लाभ कसा घ्यावा
1) आवश्यक कागदपत्रे
आधार कार्ड, बँक पासबुक, पेरणीचा पुरावा, सातबारा उतारा इत्यादी कागदपत्रे आवश्यक आहेत.
2) प्रीमियम भरणे
शेतकऱ्यांनी ठरवलेल्या मदतीत प्रीमियम रक्कम भरावी. कर्जदार शेतकऱ्यांच्या बाबतीत बँकेतून ही रक्कम थेट वजा केली जाते.
3) पात्रता
लहान आणि मोठे सर्व प्रकारचे शेतकरी या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात. कर्जदार आणि बिगर कर्जदार दोघेही या योजनेत सहभागी होऊ शकतात.
4) नुकसान कळविणे
जर अतिवृष्टीमुळे पिकांचे नुकसान झाले असेल, तर 72 तासांच्या आत संबंधित अधिकाऱ्यांना माहिती देणे आवश्यक आहे.
5) नोंदणी प्रक्रिया
शेतकऱ्यांनी स्थानिक बँक शाखा किंवा विमा कंपन्यांच्या कार्यालयात जाऊन आवश्यक कागदपत्रांसह नोंदणी करावी, किंवा ऑनलाईन सीएससी केंद्रांवर जाऊन अर्ज करू शकतात.
