मित्रानो विधानसभा निवडणुकीच्या आचारसंहितेमुळे स्थगित झालेली पीक विमा नुकसानभरपाई अखेर पुन्हा सुरू होण्याची गोड बातमी महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना मिळाली आहे. कृषी विभागाने जाहीर केलेल्या माहितीनुसार, रब्बी हंगामातील प्रलंबित रक्कम लवकरच शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यांमध्ये जमा होईल, ज्यामुळे राज्यातील लाखो शेतकऱ्यांना दिलासा मिळणार आहे.
४०४ कोटींचे वाटप
कृषी विभागाने रब्बी हंगामासाठी ४०४ कोटी रुपये नुकसानभरपाई वाटपाची घोषणा केली आहे. या रकमेमध्ये नैसर्गिक आपत्तींमुळे झालेल्या स्थानिक नुकसानीसाठी २५० कोटी रुपयांचा विशेष निधी, पीक कापणी प्रयोगांसाठी १६३ कोटी रुपये आणि कापणीनंतरच्या घटकांसाठी १२३ कोटी रुपयांचा समावेश आहे. आतापर्यंत ९९ कोटी रुपये शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा झाले असून उर्वरित रक्कम लवकरच वितरित होणार आहे.
प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेचा आधार
प्रधानमंत्री पीक विमा योजना नैसर्गिक आपत्ती, अवकाळी पाऊस, गारपीट, कीटक व रोगांमुळे होणाऱ्या नुकसानीपासून शेतकऱ्यांचे संरक्षण करते. विशेषता रब्बी हंगामात, अनेक भागांतील शेतकऱ्यांना या योजनेचा फायदा झाला आहे. यंदा आलेल्या नैसर्गिक संकटांनी शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले, त्यात ही नुकसानभरपाई त्यांच्या आर्थिक पुनर्वसनासाठी अत्यंत उपयुक्त ठरणार आहे.
विमा रक्कम वाटप प्रक्रियेत पारदर्शकता राखण्यासाठी कृषी विभागाने विशेष यंत्रणा उभारली आहे. जिल्हा पातळीवर समित्या स्थापन करण्यात आल्या असून, विमा कंपन्यांना थकीत रक्कम तत्काळ देण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.
शेतकऱ्यांनी बँक खाते सक्रिय ठेवणे, आधार कार्ड व इतर कागदपत्रे अद्ययावत ठेवणे गरजेचे आहे. प्रशासकीय खर्च व वेळेची बचत करण्यासाठी १,००० रुपयांपेक्षा कमी रकमेच्या प्रकरणांवर प्रक्रिया टाळण्यात आली आहे. ज्या शेतकऱ्यांना अधिक रकमेची भरपाई पात्र आहे, त्यांना ती थेट बँक खात्यात जमा केली जाईल.
कृषी विभागाने डिजिटल प्लॅटफॉर्मचा वापर करून प्रक्रिया गतीमान केली आहे. शेतकऱ्यांना कागदपत्रे सादर करणे सुलभ झाले असून, त्यांना वेळेत माहिती देण्यासाठी प्रयत्न करण्यात येत आहेत. विमा कंपन्यांशी समन्वय साधून ३१७ कोटी रुपयांची व्यवस्था करण्यात आली आहे.
पीक विमा योजनेमुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक सुरक्षितता मिळत आहे. नैसर्गिक आपत्तींचा सामना करताना झालेल्या नुकसानीची भरपाई त्यांना आर्थिक स्थैर्य प्रदान करते. कृषी विभागाच्या या पावलामुळे शेतकऱ्यांमध्ये विश्वास वाढला असून, पुढील हंगामासाठी ते निर्धास्तपणे तयारी करू शकतील.
