मंडळी महाराष्ट्रातील इंधन दरांमध्ये गेल्या दहा दिवसांत मोठे चढउतार पाहायला मिळाले आहेत. या दरांमधील सतत बदल सर्वसामान्य नागरिकांपासून ते व्यावसायिकांपर्यंत अनेकांना फटका देत आहेत. या काळातील पेट्रोल आणि डिझेल दरांचा संक्षिप्त आढावा घेऊया.
पेट्रोल दरांचे विश्लेषण
१० नोव्हेंबर २०२४ रोजी पेट्रोलची किंमत १०४.८३ रुपये प्रति लिटर होती. त्यानंतर ११ नोव्हेंबरला ती किंमत घटून १०३.९१ रुपये प्रति लिटर झाली, तर १२ नोव्हेंबरला पुन्हा वाढ होऊन १०४.५६ रुपये प्रति लिटर इतकी झाली. १५ नोव्हेंबरला पेट्रोल दर १०४.५९ रुपये प्रति लिटर होता, परंतु १६ नोव्हेंबरला किंमत कमी होऊन १०३.९१ रुपये प्रति लिटर झाली. नंतर १८ नोव्हेंबरला दरवाढ होऊन किंमत १०४.८८ रुपये प्रति लिटरपर्यंत पोहोचली आणि १९ नोव्हेंबरला ती किंमत १०४.३९ रुपये प्रति लिटर झाली.
डिझेल दरांचे विश्लेषण
डिझेलच्या किंमतीतही अशाच प्रकारे चढउतार झाले. १० नोव्हेंबर रोजी किंमत ९१.३४ रुपये प्रति लिटर होती. ११ नोव्हेंबरला ती कमी होऊन ९०.४६ रुपये प्रति लिटर झाली आणि १२ नोव्हेंबरला किंमत वाढून ९१.०८ रुपये प्रति लिटर झाली. १५ नोव्हेंबरला किंमत ९१.११ रुपये प्रति लिटर होती, जी १६ नोव्हेंबरला घटून ९०.४६ रुपये प्रति लिटर झाली. १८ नोव्हेंबरला दर वाढून ९१.३९ रुपये प्रति लिटर झाला आणि १९ नोव्हेंबरला किंमत ९०.९१ रुपये प्रति लिटर होती.
परिणाम आणि प्रभाव
या इंधन दरांच्या बदलांमुळे विविध क्षेत्रांवर परिणाम झाला आहे.
1) वाहतूक क्षेत्र: मालवाहतूक आणि प्रवासी वाहतूक खर्चात वाढ झाली आहे. यामुळे ऑटो रिक्षा आणि टॅक्सी भाड्यातही वाढ होत आहे.
2) शेती क्षेत्र: शेतीच्या यंत्रसामग्रीसाठी लागणाऱ्या इंधनाचा खर्च वाढल्यामुळे शेतकऱ्यांच्या उत्पादन खर्चात वाढ झाली आहे.
3) दैनंदिन जीवन: जीवनावश्यक वस्तूंच्या किंमतीत वाढ झाल्यामुळे घरगुती बजेटवर ताण आला आहे, ज्याचा फटका सर्वसामान्य नागरिकांना बसत आहे.
जागतिक बाजारपेठेतील कच्च्या तेलाच्या किंमती आणि रुपयाच्या मुल्यामुळे इंधन दरांवर थेट परिणाम होत असतो. त्यामुळे भविष्यातही अशा प्रकारचे चढउतार अपेक्षित आहेत. नागरिकांनी इंधनाचा काटकसरीने वापर करावा, सार्वजनिक वाहतूक सेवांचा वापर वाढवावा, वाहन शेअरिंगचा विचार करावा आणि इलेक्ट्रिक वाहनांचा वापर करण्याचा पर्याय निवडावा.
शासनाने इंधन दरांवरील नियंत्रणासाठी आवश्यक ती पावले उचलणे गरजेचे आहे. नागरिकांनीही या स्थितीला सामोरे जाण्यासाठी आपल्या वापरात बदल करणे आवश्यक आहे.