Personal Loan : मंडळी तरुणांसाठी वैयक्तिक कर्ज घेणे हा एक महत्त्वपूर्ण आर्थिक टप्पा असतो. अनपेक्षित खर्चांचे व्यवस्थापन करणे, शैक्षणिक शुल्क भरणे किंवा वैयक्तिक गरजा भागवण्यासाठी कर्जाची आवश्यकता भासू शकते. १८ वर्षांचे पूर्ण झालेल्या व्यक्तींनी कर्ज घेण्यापूर्वी संपूर्ण प्रक्रिया, पात्रता निकष आणि महत्त्वाच्या बाबींची माहिती घेतली पाहिजे.
भारतात १८ वर्षे पूर्ण झालेल्या व्यक्तीला कायदेशीरदृष्ट्या कर्ज घेण्याचा अधिकार असतो. मात्र, कर्ज मंजुरीसाठी केवळ वय पुरेसे नाही, तर उत्पन्नाचा स्रोत, क्रेडिट स्कोअर आणि रोजगार स्थिती यासारख्या निकषांची पूर्तता करावी लागते. बँका आणि वित्तीय संस्थांना खात्री करायची असते की अर्जदाराकडे कर्जाची परतफेड करण्याची क्षमता आहे.
वैयक्तिक कर्जासाठी काही महत्त्वाचे पात्रता निकष असतात. अर्जदाराकडे स्थिर उत्पन्नाचा स्रोत असावा लागतो. कर्ज मंजुरीसाठी उत्पन्नाचे प्रमाण महत्त्वाचे ठरते. स्वयंरोजगार असलेल्या किंवा अर्धवेळ नोकरी करणाऱ्या तरुणांसाठी कर्ज घेणे थोडे आव्हानात्मक ठरू शकते. तसेच बँका आणि वित्तीय संस्था कर्ज मंजूर करताना क्रेडिट स्कोअर तपासतात. जर अर्जदाराचा पूर्वी कधीच क्रेडिट इतिहास नसेल, तर त्याचा परिणाम कर्ज मंजुरीवर होऊ शकतो.
अनेक बँका आणि वित्तीय संस्था तरुण कर्जदारांना कर्ज मंजूर करताना पालक किंवा कमावत्या नातेवाईकाला सह-अर्जदार म्हणून जोडण्यास प्राधान्य देतात. तसेच, प्रत्येक बँकेचे किमान मासिक उत्पन्नाचे निकष वेगळे असतात. त्यामुळे कर्ज अर्ज करण्यापूर्वी त्या-त्या बँकेच्या अटी समजून घेणे आवश्यक आहे.
वैयक्तिक कर्जासाठी अर्ज करताना, अर्जदाराने आपली पात्रता तपासून पाहिली पाहिजे. कर्ज मंजुरीसाठी विविध बँका आणि NBFC (Non-Banking Financial Companies) यांच्या अटींची तुलना करावी. जर क्रेडिट इतिहास नसेल, तर पहिल्यांदा लहान प्रमाणात कर्ज किंवा क्रेडिट कार्ड वापरून क्रेडिट स्कोअर सुधारण्याचा प्रयत्न करावा.
कर्ज अर्जासाठी काही महत्त्वाची कागदपत्रे आवश्यक असतात. ओळखीचा पुरावा म्हणून आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र, पासपोर्ट किंवा ड्रायव्हिंग लायसन्स आवश्यक असते. पत्त्याचा पुरावा म्हणून वीज बिल, पाणी बिल, भाडेकरार किंवा आधार कार्ड चालू शकते. उत्पन्नाचा पुरावा म्हणून सॅलरी स्लिप, बँक स्टेटमेंट किंवा आयकर रिटर्न (ITR) आवश्यक असतो. तसेच, जन्म प्रमाणपत्र किंवा शाळा सोडल्याचा दाखला वयाचा पुरावा म्हणून आवश्यक असतो.
कर्ज घेण्यापूर्वी काही महत्त्वाच्या बाबी लक्षात घेणे गरजेचे आहे. कर्जाची परतफेड वेळेवर करण्याची तयारी ठेवा, अन्यथा क्रेडिट स्कोअर खराब होऊ शकतो. व्याजदर, परतफेडीचे कालावधी आणि अतिरिक्त शुल्क यांचा अभ्यास करा. आपल्या उत्पन्नाच्या मर्यादेनुसार योग्य कर्ज रक्कम निवडा, जेणेकरून परतफेड कठीण जाणार नाही.
१८ वर्षांचे पूर्ण झाल्यानंतर वैयक्तिक कर्ज घेणे शक्य आहे, पण त्यासाठी योग्य आर्थिक नियोजन गरजेचे आहे. स्थिर उत्पन्न, चांगला क्रेडिट इतिहास आणि हमीदार असल्यास कर्ज मंजुरी मिळण्याची शक्यता वाढते. कर्ज घेण्यापूर्वी सर्व अटी आणि शर्ती काळजीपूर्वक वाचा आणि आपल्या आर्थिक परिस्थितीनुसार योग्य निर्णय घ्या.