नमस्कार मित्रांनो गेल्या काही दिवसांत सोन्याच्या दरात मोठी घसरण होत असल्याचे दिसून आले आहे. ही घसरण गेल्या 30 वर्षांतली सर्वात मोठी असल्याचे सांगितले जात आहे. एप्रिल 2024 मध्ये सोन्याने विक्रमी 73,958 रुपये प्रति 10 ग्रॅमचा उच्चांक गाठला होता.
पण त्यानंतर सोन्याच्या किमती झपाट्याने घसरू लागल्या असून, अलिकडच्या काळात त्यात जवळपास 2,000 रुपयांची घसरण झाली आहे. या लेखात आपण या घसरणीचे विविध कारणे, परिणाम आणि भविष्यातील स्थितीवर चर्चा करू.
सोन्याचे भाव घसरण्याची प्रमुख कारणे
1) काही महिन्यांपूर्वी मध्यपूर्वेत वाढलेला तणाव आता कमी होत असल्याचे दिसून येत आहे. यामुळे सुरक्षित गुंतवणूक म्हणून सोन्याची मागणी घटली आहे.
2) अमेरिकन डॉलर मजबूत झाल्यामुळे इतर चलनांमध्ये सोने खरेदी महाग झाले आहे, ज्यामुळे जागतिक बाजारात सोन्याची मागणी कमी झाली.
3) यूएस फेडरल रिझर्व्हने व्याजदर कपात लवकर होण्याची शक्यता नाकारली आहे, ज्यामुळे सोन्यातील आकर्षण कमी झाले आहे.
4) कोरोना महामारीनंतर जागतिक अर्थव्यवस्थेत सुधारणा होत असल्याने गुंतवणूकदार जोखमीच्या गुंतवणुकीकडे वळत आहेत, ज्यामुळे सोन्याच्या किमतीत घट होत आहे.
सध्याची सोन्याची किंमत
सध्या भारतात सोन्याच्या किमती खालीलप्रमाणे आहेत.
24 कॅरेट – ₹70,451 प्रति 10 ग्रॅम
22 कॅरेट – ₹64,580 प्रति 10 ग्रॅम
18 कॅरेट – ₹52,838 प्रति 10 ग्रॅम
14 कॅरेट – ₹41,210 प्रति 10 ग्रॅम
सोन्याच्या किमतीतील घसरणीचा परिणाम
1) गुंतवणूकदारांसाठी संधी – दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी कमी किमतीत सोन्यात गुंतवणूक करण्याची ही उत्तम संधी असू शकते.
2) दागिने खरेदीसाठी लाभ – लग्नसराईच्या काळात कमी किमतीमुळे दागिने खरेदी करणाऱ्यांना मोठा दिलासा मिळू शकतो.
3) आयातीवरील खर्चात घट – सोन्याच्या घसरणीमुळे आयातीवरील खर्च कमी होईल, ज्याचा परकीय चलन साठ्यांवर सकारात्मक परिणाम होईल.
4) व्यापाऱ्यांवर विपरीत परिणाम – सोन्याच्या घसरणीमुळे व्यापाऱ्यांना त्यांच्या साठ्यातील सोने कमी किमतीत विकावे लागेल, ज्यामुळे त्यांना आर्थिक नुकसान होण्याची शक्यता आहे.
भविष्यात सोन्याचे भाव
सोन्याचे भाव आणखी घसरतील की वाढतील हे काही प्रमाणात अस्थिर जागतिक स्थितीवर अवलंबून आहे. अमेरिकन डॉलर मजबूत राहिल्यास किमती आणखी घसरण्याची शक्यता आहे. मात्र, सणासुदीच्या काळात मागणीत वाढ होऊ शकते. तसेच, अमेरिकेत व्याजदरात कपात झाल्यास सोन्याच्या किमती पुन्हा वाढू शकतात.
सोन्यात गुंतवणूक करण्यापूर्वी विचार करण्याजोगे मुद्दे
1) सोन्यातील गुंतवणूक नेहमी दीर्घकालीन असावी. किमान 5 ते 7 वर्षे ठेवा.
2) गुंतवणूक पोर्टफोलिओमध्ये 10-15% सोन्यात गुंतवणूक करा. जास्त प्रमाणात गुंतवणूक टाळा.
3) भौतिक सोन्याऐवजी गोल्ड ईटीएफ किंवा सुवर्ण रोखे यांसारखे पर्याय देखील गुंतवणूकदारांसाठी आकर्षक ठरू शकतात.
सोन्याच्या किमती कशा ठरवल्या जातात
सोन्याच्या किमती जागतिक बाजारातील चढ-उतारांवर आणि स्थानिक आर्थिक घटकांवर अवलंबून असतात. लंडन बुलियन मार्केट असोसिएशन (LBMA) कडून ठरवलेल्या दरांनुसार भारतातील सोन्याच्या किमती ठरवल्या जातात. तसेच, डॉलरची ताकद, व्याजदर, मागणी आणि पुरवठा, तसेच सरकारी धोरणे देखील किमतींवर परिणाम करतात.
सोन्यात गुंतवणुकीचे विविध प्रकार
1) भौतिक सोने – नाणी, बार किंवा दागिने खरेदी.
2) गोल्ड ईटीएफ – स्टॉक एक्सचेंजवर ट्रेड होणारे फंड.
3) सार्वभौम सुवर्ण रोखे – भारत सरकारने जारी केलेले रोखे.
4) डिजिटल गोल्ड – ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवर खरेदी केलेले सोने.
5) गोल्ड म्युच्युअल फंड – ज्यात गोल्ड ईटीएफमध्ये गुंतवणूक केली जाते.
