मंडळी शेती टिकवण्यासाठी आणि जमिनीचा पोत सुधारण्यासाठी शेणखताचा वापर महत्त्वाचा ठरतो आहे. सध्या शेतकरी शेणखत मिळेल त्या किमतीला विकत घेऊन शेतीत वापरत आहेत. शिरूर तालुक्यातील विविध गावांमध्ये शेणखताला मोठी मागणी आहे.
शेणखताच्या टंचाईमागचे कारण
जनावरांच्या वैरणीचे, पेंड व औषधांचे दर गगनाला भिडले आहेत, पण दुधाचे दर स्थिर राहिले आहेत. यामुळे दूध व्यवसाय परवडेनासा झाला आहे. परिणामी, शेतकऱ्यांनी जनावरे पाळणे कमी केले आहे. गाई-म्हशींचे वाढलेले दरही याला कारणीभूत ठरले आहेत. त्यामुळे गाई-म्हशींपासून मिळणारे शेणखत मिळेनासे झाले असून त्याचा फटका थेट शेतीला बसला आहे.
शेणखताची मागणी आणि त्याचा खर्च
शेतकऱ्यांना शेणखताचे महत्त्व उमगले असून ते मिळेल त्या किमतीला विकत घेतले जात आहे. एका ट्रक शेणखतावर अंदाजे 10,500 रुपये खर्च येतो. यामध्ये.
- शेणखताची किंमत: 7,000 रुपये
- ट्रॅक्टर भरण्यासाठी मजुरी: 1,500 रुपये
- शेतात पसरवण्यासाठी मजुरी: 2,000 रुपये
शेणखताचा ट्रक 17 ते 18 हजार रुपयांना विक्रीला जातो, तर एका ट्रॉलीचा भाव 10,000 रुपयांच्या घरात पोहोचला आहे. ऊस उत्पादक, द्राक्ष बागायतदार आणि भाजीपाला शेतकरी यांना शेणखताची मोठी मागणी आहे.
शेणखतामुळे रोजगाराची संधी
शेणखत शेतात पसरवण्यासाठी मजुरांना रोजगार मिळत आहे. मोठे शेतकरी आता दुभत्या गाई केवळ शेणखतासाठी पाळू लागले आहेत.
शेणखत गोळा करण्यासाठी शेतकऱ्यांचा प्रयत्न
शिरूर तालुक्यातील टाकळी भीमा, निमगाव म्हाळुंगी, डिग्रजवाडी, विठ्ठलवाडी, दरेकरवाडी, तळेगाव ढमढेरे, दहिवडी आणि पारोडी परिसरातील शेतकरी दूरदूरपर्यंत जाऊन शेणखत गोळा करत आहेत.
शेतीला नवसंजीवनी देण्यासाठी शेणखत हा अत्यंत महत्त्वाचा घटक ठरत असून शेतकरी त्याचा पुरेपूर उपयोग करत आहेत.
