नमस्कार आजच्या काळात शेती क्षेत्रात क्रांतिकारक बदल होत आहेत. पारंपरिक शेती पद्धतींपासून अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करण्याकडे शेतकऱ्यांचा कल झपाट्याने वाढत आहे. या आधुनिकतेच्या प्रवाहात, ड्रोन तंत्रज्ञान हे एक महत्त्वाचे साधन ठरत आहे, विशेषता कीटकनाशक फवारणीसाठी.
पारंपरिक पद्धतींच्या मर्यादा
पारंपरिक फवारणीसाठी पंप, एचटीपी यंत्रणा, किंवा छोटे ट्रॅक्टर वापरले जात. या पद्धतींमध्ये अनेक मर्यादा होत्या.
- कीटकनाशकांशी थेट संपर्कामुळे शेतकऱ्यांच्या आरोग्यावर गंभीर परिणाम होत.
- पारंपरिक साधनांमुळे फवारणी योग्य प्रमाणात होत नसे, ज्यामुळे पिकांवर विपरीत परिणाम होत असे.
ड्रोन तंत्रज्ञानाचे फायदे
ड्रोनचा वापर केल्याने शेतकऱ्यांना अनेक फायदे मिळू लागले आहेत.
1) आरोग्य सुरक्षेची हमी: कीटकनाशकांशी थेट संपर्क टाळला जातो.
2) वेळ आणि श्रमाची बचत: ड्रोनद्वारे कमी वेळात अधिक काम होते.
3) अचूक फवारणी: फवारणी एकसमान आणि प्रभावी होते.
4) खर्चाची बचत: योग्य प्रमाणात कीटकनाशकांचा वापर केल्याने अनावश्यक खर्च टाळता येतो.
सरकारची अनुदान योजना
ड्रोन तंत्रज्ञानाचा प्रसार होण्यासाठी केंद्र व राज्य सरकारांनी अनुदान योजना आणली आहे.
- अनुदानाचे प्रकार
- महिला बचत गटांसाठी: ८०%
- फार्मर प्रोड्यूसर कंपन्यांसाठी: ७५%
- कृषी पदवीधारकांसाठी: ५०%
- सर्वसाधारण शेतकऱ्यांसाठी: ४०%
- ड्रोन खरेदीसाठी ९०% पर्यंत कर्जसुविधा.
- ड्रोनचा वापर प्रभावीपणे करण्यासाठी शेतकऱ्यांना प्रशिक्षण दिले जात आहे.
भविष्यातील संधी
ड्रोन तंत्रज्ञानाचा उपयोग केवळ फवारणीपुरता मर्यादित न राहता, शेतीच्या इतर कार्यांमध्येही केला जाऊ शकतो.
- शेतकरी स्वतःच्या शेतीसाठी ड्रोन वापरण्याबरोबरच इतर शेतकऱ्यांना सेवा देऊ शकतात, ज्यामुळे अतिरिक्त उत्पन्नाचे स्रोत निर्माण होतात.
- ग्रामीण भागात ड्रोन ऑपरेटर्ससाठी रोजगाराच्या नव्या संधी उपलब्ध होऊ शकतात. शेतकऱ्यांसाठी मार्गदर्शन
ड्रोन तंत्रज्ञानाचा अधिकाधिक लाभ घेण्यासाठी योग्य प्रशिक्षण घेणे गरजेचे आहे. तसेच, अनुदान योजनांचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे वेळेवर सादर करणे महत्त्वाचे आहे.
