नमस्कार मित्रांनो भारतीय रिझर्व्ह बँकेने 25 डिसेंबर 2024 पासून क्रेडिट स्कोअर प्रणालीत मोठे बदल जाहीर केले आहेत. या बदलांमुळे ग्राहकांना क्रेडिट स्कोअर समजणे सोपे होईल आणि त्यांनी आपल्या स्कोअरवर अधिक चांगले नियंत्रण ठेवता येईल. या प्रणालीत सुधारणा झाल्याने बँकांना कर्ज मंजूर करण्याची प्रक्रिया अधिक पारदर्शक आणि ग्राहक-केंद्रित बनवावी लागेल.
क्रेडिट स्कोअर म्हणजे तुमच्या आर्थिक वर्तनाचे आणि कर्ज परतफेडीच्या क्षमतेचे मूल्यांकन करणारा आकडा आहे. हा 300 ते 900 या श्रेणीत असतो. ज्या व्यक्तीचा स्कोअर जास्त असतो, त्याला कमी व्याजदराने आणि सुलभतेने कर्ज मंजूर होण्याची शक्यता असते. स्कोअर ठरवताना व्यक्तीच्या कर्जाच्या इतिहासाचा, वेळेवर केलेल्या पेमेंटचा, आणि क्रेडिट कार्ड वापराच्या पद्धतींचा विचार केला जातो.
क्रेडिट स्कोअरचे महत्त्व
उच्च क्रेडिट स्कोअर (750 पेक्षा जास्त) असल्यास कमी व्याजदराने मोठे कर्ज सहज मिळते. जर स्कोअर 700 ते 750 दरम्यान असेल, तर सामान्य व्याजदर लागू होतो. 650 पेक्षा कमी स्कोअर असलेल्या व्यक्तीला कर्ज मिळणे कठीण होते, आणि त्यावर अधिक व्याजदर आकारला जातो.
रिझर्व्ह बँकेच्या नवीन नियमानुसार ग्राहकांना त्यांच्या क्रेडिट स्कोअरबद्दल अधिक माहिती मिळेल. यामुळे चूक झाल्यास ती दुरुस्त करणे शक्य होईल. बँका देखील ग्राहकांना स्कोअर सुधारण्यासाठी मार्गदर्शन करतील.
क्रेडिट स्कोअर सुधारण्यासाठी टिप्स
1) कर्जे आणि क्रेडिट कार्डचे बिल वेळेत भरा.
2) क्रेडिट कार्डचा मर्यादेपेक्षा जास्त वापर टाळा.
3) नियमितपणे आपल्या क्रेडिट रिपोर्टची तपासणी करा आणि चूक असल्यास ती दुरुस्त करा.
4) आपल्या आर्थिक गरजेनुसार योग्य कर्जे निवडा आणि जबाबदारीने ती फेडा.
नवीन नियमांचा ग्राहकांवर परिणाम
नवीन प्रणालीमुळे ग्राहक आपल्या क्रेडिट स्कोअरच्या स्थितीबद्दल अधिक जागरूक होतील. चांगला क्रेडिट स्कोअर असल्यास कमी व्याजदर, कर्ज मंजुरीसाठी जास्त संधी, आणि आर्थिक निर्णय घेण्यासाठी सोय होईल. 650 ते 700 स्कोअर असलेल्या ग्राहकांसाठी कर्ज मिळण्याची शक्यता आता वाढेल.
रिझर्व्ह बँकेच्या या सुधारित क्रेडिट स्कोअर प्रणालीमुळे बँकिंग प्रणाली अधिक पारदर्शक आणि ग्राहक-केंद्रित बनेल. ग्राहकांना त्यांच्या आर्थिक स्थितीबद्दल चांगली समज मिळेल आणि त्यांनी आपल्या आर्थिक उद्दिष्टांकडे अधिक जबाबदारीने पावले टाकता येतील. आर्थिक नियोजनासाठी क्रेडिट स्कोअरचे महत्त्व वाढत असून, नवीन प्रणालीमुळे ग्राहकांना कर्ज मिळणे अधिक सुलभ होईल.