नमस्कार मित्रांनो महाराष्ट्र राज्यात कापूस हे मुख्य पीक आहे, ज्याची लागवड मोठ्या प्रमाणात होते. मराठवाडा, विदर्भ आणि खानदेश हे प्रदेश कापसाच्या शेतीवर अवलंबून आहेत. कापूस उत्पादनात महाराष्ट्र आघाडीवर आहे. सध्या शेतकऱ्यांसाठी एक सकारात्मक आणि महत्त्वाची बातमी पुढे येत आहे. सरकारने घेतलेल्या निर्णयामुळे कापसाला योग्य भाव मिळेल का हे आपण जाणून घेणार आहोत.
या वर्षी राज्यात सरासरीपेक्षा अधिक पावसामुळे कापसाचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणात वाढण्याची शक्यता आहे. पण कापसाला योग्य दर मिळत नसल्यामुळे शेतकरी हताश आहेत. बाजारात कापसाच्या दरात सतत घसरण होत असल्याने शेतकरी चिंतेत आहेत. परंतु आता शेतकऱ्यांसाठी दिलासा देणारी बातमी आहे की, सीसीआय (कॉटन कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया) कापूस खरेदीसाठी पुढाकार घेणार आहे. यामुळे कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांना योग्य भाव मिळेल, अशी अपेक्षा आहे. यंदा कापसाला 8,500 रुपये प्रति क्विंटल दर मिळण्याची शक्यता आहे.
अवकाळी पाऊस, नैसर्गिक आपत्ती, गुलाबी बोंड अळी यांसारख्या संकटांमुळे शेतकऱ्यांचे कापूस उत्पादन प्रभावित झाले आहे. तरीसुद्धा त्यांनी कष्टाने पिकवलेला माल योग्य भावात विकला जाईल का, हे पाहणे महत्त्वाचे ठरणार आहे.
कापसाला दर मिळत नसल्यामुळे शेतकरी या पिकापासून दूर जाताना दिसत आहेत ज्यामुळे महाराष्ट्रातील उत्पादन घटत आहे. दोन वर्षांपूर्वी बाजारातील परिस्थिती वेगळी होती. तेव्हा कापसाला पांढऱ्या सोन्या चा दर्जा मिळाला होता आणि चांगला दर मिळाला होता. परंतु मागील हंगामात अपेक्षित दर मिळाला नाही.
यंदाची परिस्थिती देखील आव्हानात्मक आहे. मान्सूनकाळात अपुरा पाऊस झाल्यामुळे उत्पादन घटले आहे, आणि त्यातच कापसाला हमीभावापेक्षा कमी दर मिळत असल्याने शेतकऱ्यांची आर्थिक अडचण वाढत आहे.
सीसीआय ने राज्यातील महासंघाला कापूस खरेदीसाठी सब एजंट म्हणजे नोडल संस्था म्हणून नियुक्त केले होते. पण काही अडचणींमुळे कापूस खरेदी केंद्र सुरू करता आली नाहीत. आता सीसीआयने 30 खरेदी केंद्रे सुरू करण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना योग्य भाव मिळेल का हे पाहणे महत्त्वाचे ठरेल. सरकारच्या या निर्णयामुळे शेतमालाला योग्य दर मिळेल का आणि शेतकऱ्यांच्या चेहऱ्यावर पुन्हा आनंद फुलवेल का हे भविष्यात कळेल.