महाराष्ट्र राज्यातील शेतकरी बांधवांसाठी राज्य सरकारने एक महत्वाचे पाऊल उचलले आहे. जानेवारी 2024 ते जून 2024 या कालावधीमध्ये झालेल्या अवकाळी पावसामुळे राज्यातील शेतकऱ्यांच्या पिकांचे खूप जास्त प्रमाणात नुकसान झाले होते. या नुकसानीची भरपाई करण्यासाठी राज्य सरकारने 596 कोटी रुपयांचा विशेष निधीसाठी मंजूरी दिली आहे. या निर्णयामुळे राज्यातील 11 जिल्ह्यांमधील लाखो शेतकऱ्यांना या मदतीने खूप मोठा दिलासा मिळणार आहे.
नुकसान भरपाईची व्यवस्था
राज्य सरकारने या योजनेची अंमलबजावणी अधिक पारदर्शक आणि सुलभ करण्यासाठी थेट लाभ हस्तांतरण Direct Benefit Transfer पद्धतीचा यामध्ये उपयोग केला जाणार आहे. या पद्धतीने शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यामध्ये ही मदत केली जाणार आहे. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांच्या नावावर जमीन व त्याचे बँक खाते आधार कार्डशी संलग्न असणे गरजेचे आहे. शेतकऱ्याला कमाल तीन एकर जमिनीच्या मर्यादेमध्ये ही मदत वितरित केली जाणार आहे.
प्रभावित जिल्हे व नुकसानीचे स्वरूप
या योजनेनुसार राज्यातील अहमदनगर, नाशिक, धुळे, जळगाव, सोलापूर, पुणे, अमरावती, अकोला, यवतमाळ, बुलढाणा, वाशिम, गोंदिया, नागपूर, भंडारा, चंद्रपूर आणि गडचिरोली या 16 जिल्ह्यांची यामध्ये निवड केली आहे. या जिल्ह्यांमध्ये नुकसानीचे प्रमाण, प्रभावित शेतकऱ्यांची संख्या आणि पिकांचे नुकसान या बाबींचा सखोल अभ्यास करून ही निवड करण्यात येणार आहे.
अवकाळी पाऊस, गारपीट व वादळी वाऱ्यांमुळे अनेक शेतकऱ्यांचे संपूर्ण पीक नष्ट झाले आहे, काही शेती पिकांचे 80 टक्क्यांपर्यंत नुकसान झाले. या नैसर्गिक आपत्तीमुळे शेतकऱ्यांना पुढील हंगामासाठी बियाणे, खते व शेतीसाठी लागणारे साहित्य खरेदी करणे खूप कठीण होणार होते.
शेतकरी हा भारत देशाचा कणा आहे व त्याचे सक्षमीकरण हे देशाच्या विकासासाठी अत्यंत गरजेचे आहे. या निर्णयामुळे नुकसानग्रस्त शेतकऱ्यांना नक्कीच दिलासा मिळणार तसेच तो पुन्हा एकदा नवीन आशेने येणाऱ्या हंगामाची सुरुवात करू शकेल.